Wady wzroku są narastającym problemem, z którym zmaga się coraz większa część populacji. Szacuje się, że obecnie ponad 70 procent Polaków boryka się z jakąś wadą wzroku, a tą najczęściej rozpoznawaną jest krótkowzroczność, której nasilenie w ostatnich latach określane jest już mianem pandemii. W walce o przywrócenie pełnej ostrości widzenia najczęściej stosowaną metodą korekcji są okulary lub soczewki kontaktowe. Jednak zależnie od stylu życia, komfortu czy podejmowanych aktywności ich noszenie może stanowić pewne ograniczenie. Rozwiązaniem stają się chirurgiczne metody pozbycia się niemiarowości oka, w tym laserowa korekcja wady wzroku, na którą decyduje się coraz większa liczba pacjentów na całym świecie. O dostępnych metodach korekcji wad wzroku rozmawiamy z dr n. med. Ewą Lange, specjalistą chorób oczu i mikrochirurgiem w Centrum Okulistycznym Świat Oka w Warszawie.
– Pierwsze zabiegi laserowej korekcji wzroku na świecie miały miejsce w latach 80. ubiegłego wieku. Jak wygląda historia takich zabiegów w Polsce?
– Pierwszy na świecie zabieg PRK (keratektomia fotorefrakcyjna) z zastosowaniem lasera excimerowego został przeprowadzony w USA w 1987 roku, natomiast w Polsce trzy lata później w Klinice Okulistyki w Katowicach. Warto także wspomnieć o polskim misjonarzu i okuliście Wacławie Szuniewiczu, który w latach 1949-1952 prowadził prace badawcze, związane z operacyjnym leczeniem astygmatyzmu rogówkowego. Wiele lat pracował w Chinach i USA, gdzie z powodzeniem wykonywał tysiące operacji okulistycznych. Z niewiadomych przyczyn jego zapiski i badania nigdy nie zostały opublikowane, wiemy o nich z listów, które pisał do rodziny, i w których opisywał swoje doświadczenia.
– Pacjenci mają dziś do wyboru kilka metod korekcji wzroku. Na czym one polegają?
– Współczesna okulistyka dysponuje sprawdzonymi metodami korekcji wad wzroku. Najprostszym i najbardziej powszechnym rozwiązaniem w korygowaniu krótkowzroczności, nadwzroczności czy astygmatyzmu są okulary korekcyjne i soczewki kontaktowe dobrane i przepisane przez specjalistę na podstawie przeprowadzonych wcześniej badań optometrycznych. Jednak niektórzy pacjenci nie chcą lub nie mogą ich nosić ze względu na wykonywany zawód czy styl życia. Dotyczy to np. służb mundurowych, kierowców, osób wykonujących pracę na wysokości lub pod ziemią, czy sportowców. Alternatywą staje się wtedy laserowa korekcja wzroku – najbardziej znana i najmniej inwazyjna metoda usunięcia wady wzroku. Polega na modelowaniu powierzchni rogówki za pomocą wiązki laserowej. Taki zabieg przynosi natychmiastowy efekt, a pacjent już następnego dnia może bezpiecznie prowadzić samochód. Dwie kolejne metody korekcji należą już do chirurgii wewnątrzgałkowej. Zalicza się do nich zabieg z zastosowaniem soczewki fakijnej – tworzonej na bazie kolagenu biokompatybilnej soczewki, wszczepianej pomiędzy tęczówkę a soczewkę własną pacjenta. Jest to zabieg dedykowany osobom, których wada wzroku jest zbyt duża, aby skorygować ją laserem lub mają za cienką rogówkę. Kolejną metodą jest refrakcyjna wymiana soczewki. W tym przypadku usuwa się soczewkę własną pacjenta, a na jej miejsce wszczepia sztuczną, która pozostaje w oku pacjenta do końca życia. Do dyspozycji mamy soczewki jedno i wieloogniskowe. Te drugie pozwalają na dobre zrezygnować z noszenia okularów do dali i do bliży; potocznie mówiąc – pacjent prowadzi auto, uprawia sporty i czyta bez okularów. Ten zabieg dedykowany jest osobom po 45. roku życia. Jego dodatkową zaletą jest wyeliminowanie ryzyka pojawienia się zaćmy w przyszłości.
– Czy istnieją przeciwwskazania do wykonania któregoś z wymienionych zabiegów?
– Oczywiście. Zanim dojdzie do zabiegu, wcześniej przeprowadzana jest wizyta kwalifikacyjna, po której dobierana jest właściwa dla pacjenta metoda korekcji. Oprócz szeregu specjalistycznych badań i pomiarów, w trakcie wizyty przeprowadzany jest szczegółowy wywiad z pacjentem, mający na celu m.in. zidentyfikowanie współistniejących chorób, które mogą stanowić przeszkodę dla wykonania zabiegu. Jest to szczególnie ważne w przypadku osób starszych, które z racji wieku bywają obciążone chorobami kardiologicznymi, cierpią na nadciśnienie czy cukrzycę – przed zabiegiem wszystkie parametry powinny być wyrównane. U osób młodych przeciwwskazaniem do wykonania laserowej korekcji wzroku jest stożek rogówki, przyjmowanie leków wysuszających rogówkę, ciężki przebieg zespołu suchego oka oraz zbyt cienka rogówka. Duża wada wzroku, np. -12 dioptrii również nie zostanie zlikwidowana podczas zabiegu laserem. Takim pacjentom proponujemy soczewkę fakijną lub refrakcyjną wymianę soczewki.
– Jak szybko po zabiegu pacjent może wrócić do codziennych czynności?
– Poprawa widzenia następuje bardzo szybko. Zabieg (łącznie z pobytem na sali operacyjnej) trwa zaledwie pół godziny. Opuszczając salę, pacjent widzi zdecydowanie lepiej. Największą różnicę odczuwają ci, którzy wcześniej mieli dużą wadę wzroku i nie byli w stanie funkcjonować bez okularów. Po zabiegu otwierają oczy i nagle są w stanie np. odczytać godzinę na zegarze. Bezpośrednio po zabiegu pacjent czuje zdecydowaną poprawę, na drugi dzień może już prowadzić samochód. Przez kilka tygodni mogą wystąpić niewielkie wahania widzenia, np. rano i wieczorem, ale po kilku miesiącach następuje pełna stabilizacja.
– Jak duże zainteresowanie wzbudza chęć zmiany komfortu życia? Czy czas oczekiwania na zabieg jest długi?
– Laserową korekcję wzroku jesteśmy w stanie przeprowadzić nawet tego samego dnia, w którym odbyła się kwalifikacja do zabiegu. W przypadku refrakcyjnej wymiany soczewki potrzeba trochę więcej czasu, ponieważ dopiero po badaniu kwalifikacyjnym zamawiamy indywidualną soczewkę, a czas oczekiwania wynosi od dwóch do sześciu tygodni. W tym czasie pacjent musi zrobić zlecone przez nas badania. Obecna technologia pozwala na niezwykłą precyzję i minimalną inwazyjność, co przekłada się na znakomite efekty pooperacyjne i krótki czas rekonwalescencji.
Świat Oka
ul. Dominika Merliniego 9
02-511 Warszawa
recepcja@swiatoka.pl
48 22 150 16 98
